O περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας ζητάει να κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης η Θεσσαλία για την Πανώλη των αιγοπροβάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Κουρέτας απέστειλε επιστολή προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κωνσταντίνο Τσιάρα, με κοινοποίηση στον Υφυπουργό Χρ. Κέλλα και τον Γενικό Γραμματέα Γ. Στρατάκο, με την οποία ζητά την άμεση κήρυξη της Θεσσαλίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω της σοβαρής κατάστασης που έχει προκληθεί από την πανώλη των μηρυκαστικών.
Όπως έγινε γνωστό από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αύριο Παρασκευή στις 11 το πρωί, θα λάβει χώρα έκτακτη σύσκεψη για την πανώλη, υπό την προεδρία του αρμόδιου υπουργού Κώστα Τσιάρα.
Υπενθυμίζεται ότι από την αρχή εμφάνισης της πανώλης στην ΠΕ Τρικάλων, η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι σε επιφυλακή και βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο και τους φορείς των κτηνοτρόφων.
Τα κρούσματα
Μετά το κρούσμα με τον ιό της πανώλης των μηρυκαστικών που εντοπίστηκε σε εκτροφή αιγοπροβάτων με 264 ζώα, στις 11 Ιουλίου 2024, στη Δημοτική Ενότητα Καλαμπάκας του Δήμου Μετεώρων, στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων, της Περιφέρειας Θεσσαλίας, επιβεβαιώθηκε και δεύτερο κρούσμα στο Δομένικο Ελασσόνας.
Τα ζώα παρουσίαζαν πυρετό, ρινικό και οφθαλμικό έκκριμα, νεκρωτική στοματίτιδα με δυσοσμία στη στοματική κοιλότητα, αναπνευστικά συμπτώματα και διάρροια, που είναι χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου της πανώλης.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, πιθανολογείται πως όλα ξεκίνησαν από μία λαθραία εισαγωγή ζώων από την Τουρκία διαμέσου του Έβρου. Από εκεί τα ζώα έφτασαν σε μονάδα στην περιοχή των Τρικάλων η οποία τα αγόρασε και τα διακίνησε χωρίς χαρτιά στη Θεσσαλία, αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας.
Δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία
Ο καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των Ζώων στο Τμήμα Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Σπύρος Κρήτας, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, ανέφερε ότι το νόσημα “είναι σοβαρό, ωστόσο αφορά μόνο τα μικρά μηρυκαστικά και ιδιαίτερα τις αίγες, ενώ δεν υπάρχει στα άλλα είδη ζώων, ούτε στον άνθρωπο”. Συνεπώς, δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία, ωστόσο η πιθανή εξάπλωσή του μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κτηνοτροφία των αιγοπροβάτων.
“Πρόκειται για ένα νόσημα που δεν υπήρχε στην Ελλάδα και το περιμέναμε” σημειώνει ο κ. Κρήτας και προσθέτει ότι “οι κρατικές υπηρεσίες εδώ και χρόνια ειδοποιούσαν τους κτηνιάτρους, ειδικά στις περιοχές κοντά στον Έβρο, καθώς ο ιός υπήρχε στην γειτονική Τουρκία”. Παράλληλα, διευκρινίζει ότι “ο ιός υπάρχει στις περιοχές της Μέσης Ανατολής και στην υποσαχάρια Αφρική ενώ, όπως είναι γνωστό, τα τελευταία χρόνια πολλά νοσήματα από αυτά τα μέρη γίνονται πιο ανθεκτικά, λόγω της κλιματικής αλλαγής”. Η μετάδοση μεταξύ των ζώων γίνεται με στενή επαφή, με αερολύματα, αλλά και από αντικείμενα όπως τα γεωργικά και κτηνοτροφικά εργαλεία, οι μπότες των κτηνοτρόφων ή τα λάστιχα των αυτοκινήτων.
Σημειώνεται πως το νόσημα είναι υποχρεωτικής δήλωσης ενώ σε περίπτωση κρουσμάτων θανατώνονται όλα τα ζώα σε μια μονάδα. Σύμφωνα με τον καθηγητή του ΑΠΘ, τα ζώα της εκτροφής στην οποία εντοπίστηκαν κρούσματα “δεν δίνονται προς κατανάλωση όχι γιατί θα μπορούσαν να είναι επιβλαβή για τον άνθρωπο αλλά γιατί αν οδηγούνταν στο σφαγείο θα μπορούσε εκεί να υπάρξει μεταφορά του ιού μέσω των αντικειμένων, του ρουχισμού των ανθρώπων ή των οχημάτων μεταφοράς”. “Τα σφαγεία είναι κέντρα διερχομένων. Μπορεί να βρεθεί εκεί ένας κτηνοτρόφος που έρχεται από την Πελοπόννησο σε σφαγείο της Μακεδονίας καθώς βρίσκει καλύτερες τιμές. Αφού σφάξει τα ζώα του, φεύγοντας, αν δεν έχει απολυμάνει το φορτηγό ή τις μπότες του, ενδέχεται ο οδηγός να μεταφέρει κάποιον ιό στα πατάκια που βρίσκονται στην καμπίνα του οδηγού. Γυρνώντας μπορεί να μεταφέρει τον ιό στα ζώα του στην Πελοπόννησο ή σε μια άλλη μονάδα στην Ήπειρο, την οποία θα επισκεφθεί για να πάρει άλλα ζώα. Αυτός είναι ο λόγος που προσέχουμε” συμπληρώνει.
Για τον τρόπο με τον οποίο έφτασε ο ιός στην Ελλάδα ο κ. Κρήτας σχολιάζει ότι μπορεί να αναζητηθεί συν το χρόνω από τους αρμόδιους, ωστόσο υπογραμμίζει ότι αυτή τη στιγμή το ζητούμενο είναι η λήψη των απαραίτητων μέτρων ασφάλειας ώστε να μην εξαπλωθεί.
Τα μέτρα
Οπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, από τις αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες του και τις τοπικές κτηνιατρικές αρχές της Π.Ε. Λαρίσης έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση του νοσήματος και συγκεκριμένα:
1) Το Εθνικό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων και η Εθνική Ομάδα Ειδικών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθώς και το Τοπικό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων για την αντιμετώπιση του νοσήματος στην Π.Ε. Λαρίσης, έχουν ενεργοποιηθεί από τις 11/07/2024, μόλις εμφανίσθηκε το πρώτο κρούσμα στην Καλαμπάκα, όπως προβλέπει το άρθρο 7 του Σχεδίου αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση των ασθενειών του Παραρτήματος I του π.δ. 138/1995 (Α’88) (Απόφαση 1747/386028/14.12.2023ΦΕΚ Β΄ 7121 18.12.2023)και έχουν άμεσα δοθεί οι σχετικές κατευθύνσεις στο Τοπικό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων.
2) Τα απαραίτητα μέτρα που προβλέπει το παραπάνω σχέδιο καθώς και η κείμενη κοινοτική νομοθεσία (Κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 687/2020) είναι τα παρακάτω:
Μέτρα στη μολυσμένη εκμετάλλευση (θανάτωση και υγειονομική ταφή των ζώων)
Μέτρα στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας
Οριοθέτηση ζωνών Προστασίας και Επιτήρησης γύρω από την μολυσμένη εκτροφή
Μέτρα στις ανωτέρω ζώνες.
Διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας