Ολάθος υπολογισμός του Ισραήλ οδήγησε σε κλιμάκωση της σύγκρουσης με το Ιράν καθώς, όπως αναφέρουν οι New York Times, που επικαλούνται Ισραηλινούς αξιωματούχους, δεν αξιολόγησε ότι η επίθεση στην ιρανική πρεσβεία θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλης κλίμακας απάντηση από την Τεχεράνη ενώ η Ουάσιγκτον ενημερώθηκε λίγο πριν συμβεί.
Το Ισραήλ βρισκόταν μόλις λίγα λεπτά μακριά από την αεροπορική επιδρομή την 1η Απριλίου που σκότωσε αρκετούς ανώτερους Ιρανούς διοικητές στο συγκρότημα της πρεσβείας του Ιράν στη Συρία, όταν ενημέρωσε τις Ηνωμένες Πολιτείες για την επικείμενη επίθεση.
Ο στενότερος σύμμαχος του Ισραήλ είχε αιφνιδιαστεί.
Οι βοηθοί ειδοποίησαν γρήγορα τον Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Προέδρου Μπάιντεν, τον Τζον Φίνερ, αναπληρωτή σύμβουλο εθνικής ασφάλειας, τον Μπρετ Μακ Γκουργκ, συντονιστή του Αμερικανού προέδρου για θέματα της Μέσης Ανατολής όταν είδαν ότι το χτύπημα θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος. Δημόσια, Αμερικανοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την υποστήριξή τους στο Ισραήλ, αλλά ιδιωτικά, εξέφρασαν την οργή τους για την κίνησή του χωρίς να συμβουλευτεί την Ουάσιγκτον.
Οι Ισραηλινοί είχαν κακώς υπολογίσει, νομίζοντας ότι το Ιράν δεν θα αντιδρούσε έντονα, σύμφωνα με πολλούς Αμερικανούς αξιωματούχους που συμμετείχαν σε συζητήσεις υψηλού επιπέδου μετά την επίθεση, μια άποψη που συμμεριζόταν και ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος. Το Σάββατο, το Ιράν εξαπέλυσε περισσότερα από 300 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους στο Ισραήλ, μια απροσδόκητα μεγάλης κλίμακας απάντηση.
Τα γεγονότα κατέστησαν σαφές ότι οι άγραφοι κανόνες εμπλοκής στη μακροχρόνια σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν έχουν αλλάξει δραστικά τους τελευταίους μήνες, καθιστώντας πιο δύσκολο από ποτέ για την κάθε πλευρά να εκτιμήσει τις προθέσεις και τις αντιδράσεις της άλλης.
Ακόμη και αφού έγινε σαφές ότι το Ιράν θα ανταπαντούσε, οι Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι αρχικά θεώρησαν ότι η κλίμακα της απάντησης θα ήταν αρκετά περιορισμένη.
«Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου ουσιαστικά όλοι μπορούν να διεκδικήσουν τη νίκη», δήλωσε ο Ali Vaez, διευθυντής της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων στο Ιράν. «Το Ιράν μπορεί να πει ότι πήρε εκδίκηση, το Ισραήλ μπορεί να πει ότι νίκησε την ιρανική επίθεση και οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να πουν ότι απέτρεψαν με επιτυχία το Ιράν και υπερασπίστηκαν το Ισραήλ».
Ωστόσο, ο Vaez είπε: «Αν μπούμε σε έναν άλλο γύρο επιθέσεων, μπορεί εύκολα να ξεφύγει ο έλεγχος, όχι μόνο για το Ιράν και το Ισραήλ, αλλά και για την υπόλοιπη περιοχή και ολόκληρο τον κόσμο».
Ο σχεδιασμός για το ισραηλινό χτύπημα στη Συρία ξεκίνησε δύο μήνες νωρίτερα, δήλωσαν δύο Ισραηλινοί αξιωματούχοι. Στόχος ήταν ο Mohammad Reza Zahedi, ο διοικητής για τη Συρία και τον Λίβανο της επίλεκτης δύναμης Quds του Ιράν, ενός κλάδου του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης.
Περίπου μια εβδομάδα νωρίτερα, στις 22 Μαρτίου, το ισραηλινό πολεμικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε την επιχείρηση, σύμφωνα με εσωτερικά αρχεία της ισραηλινής άμυνας που περιγράφουν τις προετοιμασίες για το χτύπημα και είδαν οι New York Times.
Τα αρχεία περιέγραφαν, επίσης, το εύρος των απαντήσεων από το Ιράν που περίμενε η ισραηλινή κυβέρνηση, μεταξύ των οποίων επιθέσεις μικρής κλίμακας από πληρεξούσιους και μικρής κλίμακας επίθεση από το Ιράν. Καμία από τις εκτιμήσεις δεν προέβλεψε τη σοβαρότητα της ιρανικής απάντησης του προηγούμενου Σαββατοκύριακου.
Οι ΗΠΑ βρέθηκαν σε άβολη θέση καθώς είχαν πλήρη άγνοια για μια σημαντική ενέργεια από έναν στενό σύμμαχο, το Ισραήλ, ακόμη και όταν το Ιράν, ένας μακροχρόνιος αντίπαλος, ενημέρωσε για τις προθέσεις του πολύ εκ των προτέρων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους έχουν επιδοθεί σε έναν διπλωματικό αγώνα εβδομάδων, προσπαθώντας να περιορίσουν πρώτα την αναμενόμενη ιρανική αντεπίθεση και τώρα την πρόθεση του Ισραήλ να απαντήσει με τον ίδιο τρόπο.
Αμερικανοί αξιωματούχοι συμβουλεύουν τους Ισραηλινούς ηγέτες να δουν ως νίκη την επιτυχημένη άμυνά τους και να μην προχωρήσουν σε αντίποινα, αλλά ακόμα και αν το κάνουν η απάντηση θα πρέπει να είναι περιορισμένης κλίμακας. Ωστόσο, παρά τις διεθνείς εκκλήσεις για αποκλιμάκωση, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η επίθεση του Ιράν απαιτεί άλλη μια απάντηση με την Τεχεράνη να διαμηνύει επίσης ότι θα απαντήσει με ακόμη περισσότερη δύναμη, καθιστώντας την κατάσταση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής ασταθή.
«Το ερώτημα τώρα είναι πώς αντιδρά το Ισραήλ με τρόπο ώστε να εμποδίσει το Ιράν να ξαναγράψει τους κανόνες του παιχνιδιού και χωρίς να προκαλέσει έναν νέο κύκλο βίας από κράτος σε κράτος», δήλωσε η Dana Stroul, πρώην κορυφαία αξιωματούχος της πολιτικής για τη Μέση Ανατολή στο Πεντάγωνο.
Οι New York Times αναφέρουν επίσης ότι το Ισραήλ ήταν ένα βήμα πριν διατάξει εκτεταμένα χτυπήματα στο Ιράν τη νύχτα που δέχτηκε την επίθεση, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Μέχρι τον Μάρτιο, η σχέση μεταξύ της κυβέρνησης Μπάιντεν και του Ισραήλ βρισκόταν σε κρίση καθώς η Ουάσιγκτον επέκρινε την ισραηλινή επίθεση στη Γάζα για τον θάνατο μεγάλου αριθμού αμάχων.
Μετά ήρθε το ισραηλινό χτύπημα στη Δαμασκό και όχι μόνο οι Ισραηλινοί περίμεναν μέχρι την τελευταία στιγμή για να το πουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά όταν το έκαναν, ήταν μια ειδοποίηση σχετικά χαμηλού επιπέδου, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι. Ούτε υπήρχε καμία ένδειξη πόσο ευαίσθητος θα ήταν ο στόχος.
