Ο Μάιος του 2024 ήταν ο θερμότερος Μάιος που καταγράφηκε ποτέ γεγονός που επιβεβαιώνει τη μέχρι τώρα πορεία της χρονιάς, από την αρχή της οποίας έχουν σημειωθεί ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών, σύμφωνα με τη ΝΑSA.
Οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες τους τελευταίους 12 μήνες έφτασαν σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ για κάθε αντίστοιχο μήνα, γεγονός που επιστήμονες από το Goddard Institute for Space Studies (GISS) της NASA στη Νέα Υόρκη χαρακτηρίζουν πρωτοφανές.
Η πορεία των θερμοκρασιών ρεκόρ εντάσσεται σε μια μακροπρόθεσμη τάση αύξησης της θερμοκρασίας που αποδίδεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα, κυρίως τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η τάση έχει γίνει εμφανής τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, με τα τελευταία 10 συνεχόμενα χρόνια να είναι τα θερμότερα από τότε που ξεκίνησε η τήρηση αρχείων στα τέλη του 19ου αιώνα. Πριν από αυτό το σερί 12 συνεχόμενων μηνών θερμοκρασιών ρεκόρ, το δεύτερο μεγαλύτερο σερί διήρκεσε για επτά μήνες μεταξύ 2015 και 2016.
Στην ανάλυση της NASA, μια τιμή βάσης θερμοκρασίας ορίζεται από αρκετές δεκαετίες ή περισσότερες, μετρώντας συνήθως 30 χρόνια. Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία τους τελευταίους 12 μήνες ήταν 1,30 βαθμοί Κελσίου πάνω από τη βασική γραμμή του 20ου αιώνα, την περίοδο 1951 έως 1980. Η μέτρηση είναι ελαφρώς πάνω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου, τον μέσο όρο του τέλους του 19ου αιώνα.
Για να υπολογίσουν την παγκόσμια θερμοκρασία της Γης, οι επιστήμονες της NASA συλλέγουν δεδομένα από δεκάδες χιλιάδες μετεωρολογικούς σταθμούς στην ξηρά και από χιλιάδες όργανα που έχουν τοποθετήσει σε πλοία και σημαδούρες στην επιφάνεια του ωκεανού. Αυτά τα ακατέργαστα δεδομένα αναλύονται με τη χρήση μεθόδων που λαμβάνουν υπόψη τη διαφορετική απόσταση των σταθμών θερμοκρασίας σε όλο τον κόσμο.
Το El Niño υποχωρεί, η La Niña έρχεται
Φαινόμενα όπως το El Niño και το La Niña, που θερμαίνουν και δροσίζουν εναλλάξ τον τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό, μπορούν να συμβάλουν σε μικρή μεταβλητότητα στις παγκόσμιες θερμοκρασίες από χρόνο σε χρόνο. Το ισχυρό El Niño που ξεκίνησε την άνοιξη του 2023 συνέβαλε στην πυροδότηση της περσινής ακραίας ζέστης του καλοκαιριού και του φθινοπώρου.
Από τον Μάιο του 2024, οι επιστήμονες στο NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) Κέντρο Πρόβλεψης Κλίματος προέβλεπαν 49% πιθανότητα να εκδηλωθεί η La Niña μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου και 69% μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου. Το φαινόμενο La Niña θα μπορούσε να καταστείλει εν μέρει τις μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες φέτος.
Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε αν το 2024 θα σημειώσει άλλο ένα παγκόσμιο ρεκόρ θερμότητας. Παράγοντες όπως οι ηφαιστειακές εκρήξεις και οι εκπομπές αερολυμάτων μπορούν να επηρεάσουν το κλίμα κάθε έτος.
Θερμοκρασίες ωκεανών και τυφώνες
Οι επιστήμονες παρακολουθούν για να δουν πώς οι θερμοκρασίες των ωκεανών μπορεί να επηρεάσουν τη φετινή περίοδο των τυφώνων. Οι θερμοκρασίες παρέμειναν υψηλές καθώς ξεκίνησαν οι εποχές των τυφώνων του 2024. Σε όλο το βόρειο ημισφαίριο, οι θερμοκρασίες των ωκεανών για την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου ήταν 1,18 βαθμοί Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο, σύμφωνα με το NOAA . Παρά τη μείωση του El Niño, οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας και στα βαθύτερα βάθη εξακολουθούν να είναι πάνω από το μέσο όρο σε πολλά μέρη, δήλωσε ο Τζος Γουίλις, ωκεανογράφος στο Εργαστήριο Αεριωθούμενης Προώθησης της NASA στη Νότια Καλιφόρνια.
Οι ερευνητές της NASA αναφέρουν ότι οι αυξανόμενες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αποτελούν την κύρια αιτία της υπερθέρμανσης των ωκεανών. Έως και το 90 % της περίσσειας ατμοσφαιρικής θερμότητας τις τελευταίες δεκαετίες έχει απορροφηθεί από τον ωκεανό, ενώ μεγάλο μέρος αυτής της θερμότητας αποθηκεύεται κοντά στην επιφάνεια του νερού.
Τα χρόνια που εκδηλώνεται το φαινόμενο La Niña μπορούν επίσης να συμβάλουν σε πιο ενεργές εποχές τυφώνων στον Ατλαντικό. Αυτό συμβαίνει επειδή οι συνθήκες που δημιουργεί το φαινόμενο La Niña εξασθενούν τους δυτικούς ανέμους ψηλά στην ατμόσφαιρα κοντά στην Αμερική, πάνω από την Καραϊβική Θάλασσα και τον τροπικό Ατλαντικό Ωκεανό. Η διάτμηση του ανέμου, απότομες αλλαγές στην ταχύτητα και την κατεύθυνσή του, μπορεί να μειώσει τους τυφώνες πριν αναπτυχθούν.