Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιαπωνίας έκρινε ως αντισυνταγματικό έναν νόμο περί ευγονικής που έχει τεθεί εκτός λειτουργίας, σύμφωνα με τον οποίο 16.500 άτομα με αναπηρία στειρώθηκαν βίαια μεταξύ τις δεκαετίες του 1950 και του 1990.
Το Ανώτατο Δικαστήριο διέταξε, σύμφωνα με το BBC, την κυβέρνηση να καταβάλει αποζημίωση σε 11 θύματα, τα οποία συμμετείχαν σε πέντε υποθέσεις που εκδικάστηκαν μετά από έφεση.
Η απόφαση ορόσημο της Τετάρτης βάζει τέλος σε έναν αγώνα δεκαετιών για δικαιοσύνη των θυμάτων που ζητούσαν αποζημίωση και μία συγγνώμη.
Μετά από χρόνια αγωγών, με βάση νόμο του 2019 τελικά χορηγήθηκε αποζημίωση σε θύματα που είναι ακόμη εν ζωή, ενώ άλλοι συνέχισαν να αγωνίζονται για υψηλότερες αποζημιώσεις.
Σε τέσσερις από τις υποθέσεις που έφτασαν στο δικαστήριο, η κεντρική κυβέρνηση είχε ασκήσει έφεση κατά των διαταγών αποζημίωσης των δικαστηρίων.
Στην πέμπτη υπόθεση, δύο γυναίκες ενάγουσες άσκησαν έφεση κατά της απόρριψης των αξιώσεών τους, με το δικαστήριο να επικαλείται την παραγραφή.
Από τότε που ο νόμος περί στείρωσης θεσπίστηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1948, περίπου 25.000 άνθρωποι, πολλοί από τους οποίους είχαν κληρονομικές αναπηρίες, υποβλήθηκαν σε χειρουργικές επεμβάσεις για να τους αποτραπεί η απόκτηση παιδιών που θεωρούνταν «κατώτερα».
Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας αναγνώρισε ότι 16.500 από τις επεμβάσεις στείρωσης πραγματοποιήθηκαν χωρίς συγκατάθεση.
Αν και οι αρχές ισχυρίζονται ότι τα υπόλοιπα 8.500 άτομα συναίνεσαν στις διαδικασίες, οι δικηγόροι είπαν ότι «αναγκάστηκαν de facto» σε χειρουργική επέμβαση λόγω της πίεσης που αντιμετώπιζαν εκείνη τη στιγμή.
Τα θύματα ήταν μόλις εννέα ετών, σύμφωνα με κοινοβουλευτική έκθεση που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Ιούνιο.
Σημειώνεται ότι ο νόμος καταργήθηκε το 1996.
«Δεν μπόρεσα ποτέ να γίνω μητέρα»
Την Τετάρτη, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε, ότι δεν μπορούσε να εφαρμοστεί 20ετής παραγραφή στις αξιώσεις αποζημίωσης σε υποθέσεις αναγκαστικής στείρωσης.
Οι δικηγόροι είχαν υποστηρίξει ότι το νομοθέτημα σήμαινε πως ορισμένα θύματα, ειδικά εκείνα που είχαν στειρωθεί εν αγνοία τους, έμαθαν για τη χειρουργική επέμβαση πολύ αργά για να τηρήσουν τη νόμιμη προθεσμία.
Οι αναγκαστικές στειρώσεις ήταν πιο διαδεδομένες τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, κατά τη διάρκεια του μεταπολεμικού baby boom. Πολλοί από αυτούς που στειρώθηκαν βίαια είχαν σωματικές και διανοητικές αναπηρίες, προβλήματα ψυχικής υγείας ή χρόνιες ασθένειες όπως λέπρα.
Ο σωματικός περιορισμός, η αναισθησία, ακόμη και η «εξαπάτηση» επιτρεπόταν για αυτές τις επεμβάσεις, σύμφωνα με κυβερνητική ανακοίνωση το 1953.
«Από εδώ, πιστεύω ότι η κυβέρνηση πρέπει να λάβει μια σοβαρή στροφή και να προχωρήσει με πλήρη ταχύτητα προς μια πλήρη επίλυση», δήλωσε ο δικηγόρος Yutaka Yoshiyama, ο οποίος εκπροσωπούσε δύο από τους ενάγοντες.
Πρόσθεσε ότι η Ιαπωνία έχει μέχρι σήμερα «κλείσει το μάτι» στην «τρομερή βλάβη» που υπέστησαν τα θύματα και η οικογένειά τους. Αρκετά από τα θύματα που είχαν μηνύσει την κυβέρνηση πέθαναν χωρίς να λάβουν τις δέουσες αποζημιώσεις, σημείωσε.
Σύμφωνα με νόμο που ψηφίστηκε το 2019 μετά από μία από τις αγωγές, τα επιζώντα θύματα μπορούσαν να λάβουν το καθένα 3,2 εκατομμύρια γιεν ($19.800, £15.600). Περίπου 1.300 άτομα έχουν υποβάλει αίτηση για αυτή την αποζημίωση και 1.100 έχουν εκδικαστεί μέχρι στιγμής, αναφέρουν δημοσιεύματα.
Ωστόσο, για ορισμένα από τα θύματα, η οικονομική αποζημίωση δεν μπορεί να φτάσει τόσο μακριά.
«Όταν το έμαθα συνειδητοποίησα ότι δεν θα μπορούσα ποτέ να γίνω μητέρα… Μου ράγισε την καρδιά», είπε στο BBC σε συνέντευξή της το 2021 η Yumi Suzuki, η οποία γεννήθηκε με εγκεφαλική παράλυση και στειρώθηκε βίαια όταν ήταν μόλις 12 ετών.
Η 68χρονη είναι μεταξύ των 11 μηνυτών των οποίων οι υποθέσεις οδηγήθηκαν στο δικαστήριο την Τετάρτη.
«Έχω αντιμετωπίσει διακρίσεις από τότε που ήμουν μικρή, αλλά αυτή ήταν πολύ διαφορετική. Μου ράγισε την καρδιά. Δεν θέλω χρήματα. Θέλω να μάθει ο κόσμος τι μας συνέβη. Για να βεβαιωθώ ότι δεν θα ξανασυμβεί ποτέ. Θέλω τα άτομα με αναπηρία να έχουν ίση μεταχείριση. Δεν είμαστε αντικείμενα. Είμαστε άνθρωποι».