Αξιόπιστη τεχνολογία, βιομηχανικά δεδομένα, ευρωπαϊκή συνεργασία – αυτό είναι το τρίπτυχο του σχεδίου της Γερμανίας για να καλύψει το χαμένο έδαφος στον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ).
Παντού στον κόσμο οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη αλλάζουν ολόκληρους κλάδους. Την ίδια στιγμή όμως κανένα από τα πρωτοπόρα προγράμματα ΤΝ δεν προέρχεται από τη Γερμανία – στην αγορά κυριαρχούν λίγες εταιρείες από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
«Η αλήθεια είναι πως εδώ και καιρό έχει υπάρξει πολύ μικρή πρόοδος», δήλωσε ο Όλαφ Σολτς στην ετήσια σύνοδο κορυφής της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για τον ψηφιακό κλάδο στη Φρανκφούρτη, προσθέτοντας πάντως πως στη Γερμανία εξακολουθεί να υπάρχει «εφευρετικότητα, καινοτομίες, όπως και διάθεση για δουλειά».
Στη Φρανκφούρτη οι υπουργοί του κυβερνητικού συνασπισμού παρουσίασαν το σχέδιο της Γερμανίας: μεσοπρόθεσμα ο στόχος είναι να γίνει η χώρα τεχνολογικά αυτόνομη, να μην εξαρτάται δηλαδή από τεχνολογικούς κολοσσούς του εξωτερικού.
Κανένα γερμανικό πρωτοποριακό software
Οι έρευνες γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη είχαν ξεκινήσει ήδη από τα μέσα του 20ού αιώνα – και έχουν βραβευτεί επανειλημμένως ερευνητές από τη Γερμανία για το πρωτοποριακό έργο τους.
Σήμερα όμως κανένα από τα πρωτοποριακά softwares δεν προέρχεται από τη Γερμανία, γεγονός που αναδεικνύει ένα σημαντικό πρόβλημα σύμφωνα με τους αναλυτές: η Γερμανία συμβάλλει στην παγκόσμια έρευνα στον κλάδο της ΤΝ, αλλά σπανίως οδηγεί αυτό στην ανάπτυξη πρακτικών εφαρμογών.
Βάσει των όσων δήλωσε ο Σολτς στη Φρανκφούρτη ένας λόγος γι’ αυτό είναι πως πολλές επιχειρήσεις δεν έχουν το απαραίτητο κεφάλαιο για να εξελιχθούν από ένα σημείο κι έπειτα. Προκειμένου να γίνει επομένως τεχνολογικά αυτόνομη η Γερμανία, θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερες επενδύσεις.
Αυξάνεται η δημοφιλία της ΤΝ
Σύμφωνα με τα πορίσματα μίας μελέτης που παρουσίασε η Bitkom στη Φρανκφούρτη, οι άνθρωποι στη Γερμανία βλέπουν την ΤΝ ολοένα και περισσότερο ως ευκαιρία, παρά ως κίνδυνο. Επιπλέον, το 20% των ερωτηθέντων επιχειρήσεων στη Γερμανία δηλώνει πως αξιοποιεί κάποια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης, ενώ οι start-ups του κλάδου της ΤΝ έχουν αυξηθεί κατά 35% μέσα στο τελευταίο έτος.
Όλα αυτά είναι μεταξύ άλλων αποτέλεσμα και των πρωτοβουλιών όπως το ZUKIPRO (Future Center for Human-Centered AI in Production Work), οι οποίες χρηματοδοτούνται από το κράτος. Το ZUKIPRO για παράδειγμα, που αποτελεί ένα δίκτυο ερευνητών, τεχνικών και εκπαιδευτών, συμβουλεύει μικρομεσαίες επιχειρήσεις και βιοτεχνίες σχετικά με το πώς μπορούν να αξιοποιήσουν τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης.
«Οι επιχειρήσεις ευελπιστούν πρωτίστως να μειώσουν το κόστος και να αυξήσουν την αποδοτικότητά τους», εξηγεί στην DW η Εστέλα Λάνταου από το ZUKIPRO, προσθέτοντας πως «είναι πολλές οι επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται για την ΤΝ, αλλά δεν ξέρουν πώς ακριβώς να τη χρησιμοποιήσουν, νιώθουν μία αβεβαιότητα και γι’ αυτό αναζητούν και συμβουλές».
Οι αμερικανικοί πάροχοι κυριαρχούν
Ένα πολύ μεγάλο μέρος των εφαρμογών ΤΝ που χρησιμοποιούν οι γερμανικές εταιρείες προέρχονται από αμερικανικούς παρόχους, όπως είναι η Microsoft και η Google – γεγονός που προκαλεί το εξής ερώτημα: πόσο ακριβώς ωφελείται από αυτήν την κατάσταση η Γερμανία στην προσπάθειά της να γίνει πιο ανεξάρτητη;
«Πρόκειται για μία μεσοπρόθεσμη στρατηγική», δηλώνει σε σχετικό ερώτημα της DW ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. Όπως επισημαίνει ακόμα ο Γερμανός πολιτικός, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τόσο στην πολιτική όσο και στη βιομηχανία υπήρξε μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση αναφορικά με την τεχνολογική αυτονομία της χώρας – και σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομίας «η ευρωπαϊκή και γερμανική τεχνολογία προοδεύουν».
Η σημασία των δεδομένων από τη βιομηχανία
Ο Χάμπεκ έθεσε ως ακρογωνιαίο λίθο της στρατηγικής της Γερμανίας για την ΤΝ και την αξιοποίηση δεδομένων από τη βιομηχανία.
«Οι γερμανικές επιχειρήσεις έχουν πραγματικούς θησαυρούς δεδομένων», επεσήμανε ο πολιτικός των Πρασίνων. Αυτά τα δεδομένα θα επιτρέψουν στη χώρα να βρεθεί και πάλι στο προσκήνιο και να αναπτύξει νέα συστήματα, τα οποία θα μπορούν να αναλάβουν και να φέρουν εις πέρας ολοένα και πιο εξειδικευμένες εργασίες. Καθοριστικής σημασίας θα είναι ωστόσο και η συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως τόνισε ο Χάμπεκ.
Η ευρωπαϊκή συνεργασία γύρω από την ΤΝ
Στα πλαίσια μίας ευρύτερης ευρωπαϊκής στρατηγικής η Γερμανία θα επιδιώξει να ηγηθεί ειδικότερα και στον κλάδο της «αξιόπιστης» τεχνητής νοημοσύνης: στις τεχνολογίες που θα δίνουν μεγάλη βάση στα δικαιώματα των χρηστών και ως εκ τούτου θα απολαμβάνουν μεγαλύτερης εμπιστοσύνης σε σύγκριση με εφαρμογές εταιρειών από το εξωτερικό.
Την 1η Αυγούστου τέθηκε σε ισχύ ο «Κανονισμός για την Τεχνητή Νοημοσύνη» της ΕΕ, βάσει του οποίου διαμορφώνεται ένα αρκετά αυστηρό πλαίσιο – το πλέον κομβικό σε αυτήν τη φάση, σύμφωνα με εκπροσώπους της βιομηχανίας, είναι να αποσαφηνιστεί εντελώς το κανονιστικό πλαίσιο που ισχύει για τις επιχειρήσεις.
Οι εκπρόσωποι της γερμανικής κυβέρνησης στη Φρανκφούρτη διαβεβαίωσαν πως αυτό θα γίνει άμεσα. Υπογράμμισαν δε πως η συνολική προσέγγιση είναι η σωστή, προκειμένου να μπορέσει η Γερμανία να γίνει πολύ πιο ανταγωνιστική στη διεθνή σκηνή στον τομέα της ΤΝ. «Πρέπει να ακολουθήσουμε άλλη στρατηγική από αυτήν που ακολουθούν οι αμερικανικές επιχειρήσεις», δήλωσε ο Χάμπεκ.
Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς
