Τα μελομακάρονα μαζί με τους κουραμπιέδες είναι τα δυο παραδοσιακά ελληνικά γλυκίσματα των Χριστουγέννων.
Και παρά το γεγονός ότι τους κουραμπιέδες τους απολαμβάνουμε λίγο-πολύ όλο τον χρόνο, τα μελομακάρονα τα φτιάχνουμε και τα τρώμε μόνο κατά τη διάρκεια των γιορτών του δωδεκαημέρου.
Από που προέκυψε αυτή η παράδοση, όμως; Γιατί τρώμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα. Πριν δούμε, ας πούμε δυο λόγια για τα υπέροχα αυτά γλυκίσματα.
Από που πήραν το όνομα τους τα μελομακάρονα; Οι περισσότεροι ίσως έχετε ακούσει το παλιό ποντιακό ανέκδοτο:
– Γιατί οι πόντιοι βάζουν μέλι στα μακαρόνια;
– Για να γίνουν μελομακάρονα!
Στην πραγματικότητα τα μελομακάρονα δεν έχουν καμία σχέση με μακαρόνια, αν και η ετυμολογική ρίζα των δύο λέξεων είναι κοινή.
Και οι δύο λέξεις προέρχεται από τη μακαρία, που δεν είναι τίποτε άλλο από το φαγητό (παλιότερα ζυμαρικό) που προσφέρεται στις κηδείες για χάρη του μακαρίτη.
Επίσης η λέξη μακαρία χρησιμοποιείται και για ένα είδος άρτου ή πίτας που πρόσφεραν για την ανάπαυση της ψυχής του νεκρού, γνωστό και ως ψυχόπιτα.
Στο γλύκισμα αυτό αργότερα προστέθηκε και σιρόπι με βάση το μέλι και κάπως έτσι προέκυψε το γνωστό μελομακάρονο.
Γιατί φτιάχνουμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα
Είχαμε γράψει σε προηγούμενο άρθρο για το χειμερινό ηλιοστάσιο, ότι τα Χριστούγεννα είναι κάτι σαν συνέχεια της αρχαίας γιορτής του ήλιου που γιορτάζονταν στην Αρχαία Ελλάδα στα τέλη Δεκεμβρίου.
Ότι δηλαδή πολύ απλά τα Χριστούγεννα αντικατέστησαν κατά κάποιο τρόπο τη λατρεία του ήλιου με αυτή του Χριστού ως Θεανθρώπου.
Σύμφωνα λοιπόν με μια εκδοχή και τα μελομακάρονα είναι ουσιαστικά μια παραλλαγή των γλυκών που έφτιαχναν οι Αρχαίοι Έλληνες κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, δηλαδή στη γιορτή του Ήλιου!
Βέβαια δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι τα γλυκά αυτά είχαν την ίδια μορφή με τα σημερινά μελομακάρονα, παρά μόνο ότι αποτελούνταν από τις ίδιες πρώτες ύλες (αλεύρι, μέλι, καρύδια ή άλλοι ξηροί καρποί).
Έτσι το γλυκό αυτό πέρασε και στις μέρες μας και έγινε κατά κάποιον τρόπο συνώνυμο με τα Χριστούγεννα!
Και επειδή σίγουρα μετά από όλα αυτά θα σας άνοιξε η όρεξη για μελομακάρονα, ας δούμε πως μπορούμε να τα φτιάξουμε κιόλας.
Συνταγή για μελομακάρονα
Μια από τις καλύτερες συνταγές για μελομακάρονα είναι αυτή του γνωστού σεφ Άκη Πετρετζίκη. Σας την παρουσιάζουμε παρακάτω:
Τα υλικά που θα χρειαστείτε:
Για το σιρόπι:
» 500 ml νερό
» 800 γρ. ζάχαρη
» 150 γρ. μέλι
» 3 ξυλάκια κανέλας
» 3 γαρύφαλλα
» 1 πορτοκάλι κομμένο στη μέση
Για το μείγμα υγρών:
» 400 ml χυμό πορτοκαλιού
» 400 ml σπορέλαιο
» 180 ml ελαιόλαδο
» 50 γρ. ζάχαρη άχνη
» 1/2 κ.γ. γαρύφαλλο
» 2-3 κ.γ. κανέλα
» 1/4 κ.γ. μοσχοκάρυδο
» 1 κ.γ σόδα
» ξύσμα από 2 πορτοκάλια
Για το μείγμα στερεών:
» 1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
» 200 γρ. σιμιγδάλι ψιλό
Εκτέλεση:
Ξεκινάμε με το σιρόπι τουλάχιστον 3 ώρες πριν ξεκινήσουμε να φτιάχνουμε τα μελομακάρονα έτσι ώστε να έχει κρυώσει μέχρι να ετοιμαστούν τα μελομακάρονα.
Για να φτιάξετε το σιρόπι βάζετε όλα τα υλικά να βράσουν εκτός από το μέλι. Μόλις πάρει μια βράση, το βγάζουμε από την φωτιά και προσθέτουμε το μέλι. Ανακατεύουμε καλά και το αφήνουμε να κρυώσει.
Για να φτιάξουμε τα μελομακάρονα, προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 190 βαθμούς. Βάζουμε τα υλικά του μείγματος των υγρών σε ένα μεγάλο μπολ και ανακατεύουμε καλά με μεγάλο σύρμα.
Σε ξεχωριστό μπολ ανακατεύουμε τα υλικά του μείγματος των στερεών.
Προσθέτουμε στο πρώτο μείγμα το μείγμα με στερεά συστατικά και ανακατεύουμε απαλά με τα χέρια για λίγα δευτερόλεπτα για να μην κόψει.
Πλάθουμε τα μελομακάρονα σε ομοιόμορφο σχήμα διαμέτρου γύρω στα 3 εκατοστά και τα ψήνουμε για 20 – 25 λεπτά μέχρι να γίνουν τραγανά και να πάρουν χρώμα.
Μόλις ετοιμαστούν, τα ρίχνουμε όπως είναι καυτά στο κρύο σιρόπι και τα αφήνουμε για 10-15 δευτερόλεπτα. Κατόπιν τα σουρώνουμε και τα σερβίρουμε με μέλι και καρύδια.
Καλή επιτυχία!