Σε μια κίνηση που φιλοδοξεί να αναμορφώσει ριζικά τον τομέα της ιατροδικαστικής στην Ελλάδα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης προωθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μεταρρυθμίσεων. Η πρωτοβουλία αυτή, η οποία έρχεται ως απάντηση στις αδυναμίες που ανέδειξαν πρόσφατες υποθέσεις υψηλού προφίλ, εστιάζει σε δύο βασικούς πυλώνες: την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στις διαδικασίες και την ευρύτερη διοικητική και επιστημονική αναδιοργάνωση των υπηρεσιών.
Ψηφιακός Μετασχηματισμός στα Νεκροτομεία
Κεντρικό στοιχείο του εκσυγχρονισμού αποτελεί η ανάπτυξη ενός καινοτόμου πληροφοριακού συστήματος από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία έως το τέλος του 2025. Το σύστημα αυτό θα εξοπλίσει τους ιατροδικαστές με σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, αλλάζοντας τον τρόπο που διενεργούνται οι νεκροψίες-νεκροτομές.
Συγκεκριμένα, οι ειδικοί θα χρησιμοποιούν φορητές συσκευές (tablets) για:
- Φωνητική Υπαγόρευση: Καταγραφή ευρημάτων σε πραγματικό χρόνο μέσω αναγνώρισης φωνής, ελαχιστοποιώντας τον χρόνο σύνταξης.
- Οπτική Τεκμηρίωση: Άμεση εισαγωγή και ανάλυση φωτογραφικού υλικού από τη σορό.
Ένας ψηφιακός βοηθός τεχνητής νοημοσύνης θα επεξεργάζεται τα δεδομένα αυτά, θα τα διασταυρώνει με διεθνείς ιατρικές βάσεις δεδομένων και θα παράγει ένα προσχέδιο της ιατροδικαστικής έκθεσης. Ο ιατροδικαστής θα διατηρεί τον τελικό λόγο και την επιστημονική ευθύνη, επιβεβαιώνοντας ή τροποποιώντας το πόρισμα, διασφαλίζοντας έτσι την εγκυρότητα της διαδικασίας.
Ενίσχυση του Ανθρώπινου Δυναμικού και Θεσμική Θωράκιση
Παράλληλα με την τεχνολογική αναβάθμιση, το Υπουργείο προχωρά σε καίριες δομικές αλλαγές για την ενίσχυση της αξιοπιστίας του συστήματος:
- Στελέχωση: Προσλήφθηκαν πρόσφατα 32 νέοι ιατροδικαστές, ενώ εκσυγχρονίστηκε και η διαδικασία επιλογής νεκροτόμων.
- Νέα Διοικητική Δομή: Οι Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες υπάγονται πλέον σε μια νέα, κεντρική Γενική Διεύθυνση, βελτιώνοντας τον συντονισμό και την εποπτεία.
- Πρωτόκολλα και Έλεγχος: Θεσπίστηκε υποχρεωτικό ελάχιστο περιεχόμενο για τις εκθέσεις και συστάθηκε Τριμελής Επιτροπή Επανεξέτασης, η οποία μπορεί να ελέγχει εκ νέου πορίσματα κατόπιν εισαγγελικής εντολής.
- Δεοντολογία: Βρίσκεται στο τελικό στάδιο η έκδοση Κώδικα Δεοντολογίας για τον καθορισμό σαφών κανόνων ηθικής και επαγγελματικής συμπεριφοράς.
Νέες Υποδομές και Επίλυση Χρόνιων Προβλημάτων
Το σχέδιο ολοκληρώνεται με τη δημιουργία νέων, σύγχρονων υποδομών. Ήδη λειτουργούν δύο νέα τοξικολογικά εργαστήρια σε Πάτρα και Πειραιά, ενώ εντός του 2025 προγραμματίζεται η ίδρυση νέων νεκροτομείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Ταυτόχρονα, δίνεται λύση στο μακροχρόνιο πρόβλημα των αζήτητων σορών, με την ανάληψη πρωτοβουλίας για την ταφή τους, αποσυμφορώντας τα δημόσια νεκροτομεία και αποκαθιστώντας την αξιοπρέπεια των νεκρών.
Η συνδυασμένη αυτή προσπάθεια αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ιατροδικαστικού συστήματος που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών στην απονομή της δικαιοσύνης.